blog

onderneming

De ondernemer, (toekomstig) vermogen en echtscheiding

15-05-2020

Huwelijkse voorwaarden bieden zekerheid en duidelijkheid voor ondernemers.

Vóórdat zij in het huwelijksbootje stappen wordt ondernemers, vaak door hun accountant of ouders, aangeraden om huwelijksvoorwaarden te laten maken. Dit om te voorkomen dat de verliefde ondernemer later door zijn (of haar) toekomstige echtgenoot in geval van een echtscheiding financieel wordt uitgekleed. Roze bril of niet, het is helaas een feit dat één op de drie huwelijken eindigt door een echtscheiding.

Op grond van de huidige wetgeving is het verboden dat aanstaande echtgenoten met elkaar afspreken dat er geen partneralimentatie wordt betaald in geval van echtscheiding.

De ondernemer met een (al dan niet in de toekomst eventueel) florerend bedrijf loopt dus het risico dat hij bij echtscheiding een – in zijn ogen te – groot deel van zijn inkomen kwijt zal zijn aan de ex-echtgenoot. En dat voor een flink aantal jaren, want momenteel is dat nog steeds (maximaal) twaalf jaar.

Maar dat is niet het enige! De ondernemer loopt ook het risico dat de ex-echtgenoot bij echtscheiding er niet alleen vandoor gaat met een deel van zijn inkomen, maar ook met een deel van zijn (ondernemers)vermogen. Regelt de ondernemer vóór het huwelijk niets, dan is hij in algehele gemeenschap van goederen getrouwd en zal hij in geval van echtscheiding de helft van zijn vermogen moeten delen met de ex-echtgenoot.

Huwelijksvoorwaarden kunnen uitkomst bieden. Maar let op: er zijn heel veel mogelijkheden bij huwelijksvoorwaarden en er zijn varianten waardoor er – indirect – toch een deel van het vermogen van de ondernemer bij de ex-echtgenoot terecht komt als het huwelijk in een echtscheiding eindigt.

Koude uitsluiting

In veel akten van huwelijksvoorwaarden wordt of is een zogenaamde “koude uitsluiting” opgenomen. Dit wil zeggen dat er geen enkele (huwelijksgoederen)gemeenschap tussen de echtgenoten zal bestaan en dat er ook geen verrekening van (overgespaarde) inkomsten met elkaar zal plaatsvinden. Dat klinkt ideaal voor degenen die hun ondernemersvermogen voor zich willen houden, toch? Deze vlieger gaat echter niet helemaal op, want als de echtgenoten jarenlang een traditioneel rollenpatroon hebben vervuld, samen kinderen hebben gekregen en zich tijdens het huwelijk ook veelal gedragen hebben alsof zij in gemeenschap van goederen waren gehuwd, dan zou de rechter onder omstandigheden wel eens tot het oordeel kunnen komen dat die “koude uitsluiting” in dat geval zeer onredelijk is, met als gevolg dat partijen hun vermogens alsnog met elkaar moeten delen.

Periodiek of finaal verrekenbeding

Om de niet-ondernemende echtgenoot in staat te stellen om, net als de ondernemer-echtgenoot, toch enig vermogen te laten opbouwen tijdens het huwelijk wordt er vaak een periodiek verrekenbeding in de huwelijksvoorwaarden opgenomen en soms een finaal verrekenbeding.

Een finaal verrekenbeding houdt in dat de echtgenoten bij echtscheiding (en/of bij overlijden) met elkaar afrekenen alsof zij gehuwd waren in gemeenschap van goederen.

In geval van echtscheiding (en/of bij overlijden) wordt dan het bij het einde van het huwelijk aanwezige vermogen van de beide echtgenoten tussen beiden verrekend zodanig dat ieder per saldo de helft van de waarde van het vermogen ontvangt.

Bij een periodiek verrekenbeding spreken echtgenoten af dat zij ieder jaar met elkaar de overgespaarde inkomsten met elkaar bij helften zullen delen. Maar dat gebeurt in het merendeel van de gevallen in de praktijk niet!

In beginsel zal dan bij het einde van het huwelijk alsnog de waarde van het gehele vermogen dat alsdan aanwezig is tussen de beide (ex-)echtgenoten gedeeld moeten worden. De privé vermogens van de echtgenoten worden daarvan uitgezonderd. Daarbij gaat het om het vermogen dat al vóór het huwelijk aan (een van) hen privé toebehoorde, of ander vermogen dat door (één of) beiden tijdens het huwelijk privé is verkregen, bijvoorbeeld door erfenis of schenking. De echtgenoot die van mening is dat een bepaald vermogen privé is en dus buiten die verrekening moet blijven, draagt de soms zware bewijslast daarvan.

De ondernemer, die meestal de meest vermogende echtgenoot is, doet er dus verstandig aan om zich goed te laten informeren over de verschillende mogelijkheden en gevolgen van huwelijksvoorwaarden èn om zijn/haar administratie altijd goed op orde te hebben en te houden, zodat hij (of zij) niet ongewild het door hem/haar opgebouwde vermogen ziet halveren in geval van een echtscheiding.

Bent u ondernemer, of bent u van plan (ooit) een eigen onderneming op te zetten, dan is het van groot belang om u over een en ander goed te laten adviseren voordat u in het huwelijk treedt of een geregistreerd partnerschap aangaat. Ook een periodieke check-up van de huwelijksvoorwaarden is nuttig, omdat zich in een mensenleven nu eenmaal veel veranderingen voordoen.

nieuws en blogs